زنان در دنیای صنعت

زنان در دنیای صنعت

به نظرتان عنوانی که انتخاب کرده ایم «زنان در دنیای صنعت» چقدر با واقعیت جامعه مان سنخیت دارد؟ نه تنها جامعه ما، بلکه در دیگر جوامع توسعه یافته نیز، زنان تنها به صورت نسبی فرصت حضور در دنیای صنعت را داشته اند. علت چه می تواند باشد؟

 بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، یک سوم از زنان جهان، در طول زندگی خود، متحمل انواعی از خشونت هستند و این در حالی است که جهان به سرعت و با شتاب در عصر اطلاعات و ارتباطات به سمت جهانی شدن گام بر می دارد.رواج برخی افکار و اندیشه های ارتجاعی در سطح جامعه، این خشونت را ترویج داده و خود گاها تبدیل به نوعی از این خشونت می شود.
منع زنان از برخی فعالیت های اجتماعی و یا انحصاری کردن برخی رشته های دانشگاهی برای مردان و کارهایی از این قبیل، مصداق بارزی از خشونت های اجتماعی و روانی است. سهم ما در از بین بردن و یا کاستن از این نوع خشونت ها چه می تواند باشد؟ چگونه می توانیم از رواج افکار ارتجاعی درمورد زنان و فعالیت های اجتماعی آن ها مانع شویم؟

آیا زنان نسبت به مردان از توانایی کمتری در صنعت و ابزار برخوردارند؟

سوال های متعددی مانند سوالی که در تیتر مطرح شد در برهه های مختلف زندگی ذهن ما را مشغول کرده اند: آیا مردان قوی تر از زنان هستند؟ چرا مردان باهوش تر به نظر می رسند؟ چرا تعداد زنان شاغل بسیار کمتر از مردان است؟ و ...

شاید برای دریافت پاسخ سوالاتمان هرگز به مطالعه داده های آماری روی نیاورده ایم و به کلیشه های جنسیتی بسنده کرده ایم. فارغ از کلیشه هایی که بر جامعه حاکم است، بر اساس آمار منتشر شده، 60 درصد کار جهان را زنان انجام می دهند (بدون در نظر گرفتن کارهای خانگی و روزمره). وقتی به صورت تخصصی کشوری مانند فرانسه را در نظر می گیریم، براساس اطلاعاتی که توسط اداره آمار این کشور در سال 2015 منتشر شده است در حوزه صنعتی (تعمیر، نگهداری، ساخت و تولید) حدود 26 درصد مردان و 13 درصد زنان اشتغال دارند. ولی خبر بهتر اینکه، تعداد تکنسین های زن در این کشور روز به روز در حال افزایش است. پس اگر برای زنان فرصت حضور در اجتماع و شغل هایی که بدان علاقمندند داده شود، حتما شاهد شکوفایی شان در صنایع مختلف خواهیم بود.

چرا زنان در کار با ابزار به اندازه مردان حرفه ای عمل نمی کنند؟

 شاید علت این مسئله به نوع ساخت ابزار ها نیز مربوط باشد. 33 درصد از آسیب دیدگان در محل کار زنان هستند. ارگونومی مسئله ای است که علاوه بر کاهش آسیب ها و هزینه درمان، با میزان بهره وری فرد نیز در ارتباط است. بنابراین، زمانی که ابزار و محیط کار، متناسب با کارگر، مهندس و در کل کاربر زن نباشد و بر عکس، بر اساس ارگونومی بدن مردان ساخته شده باشد، چطور می توان انتظار کارایی و بهره وری بالا داشت؟

این تنها یکی از علت های عدم موفقیت زنان در محیط کار صنعتی است. هزاران مشکل دیگر دامان گیر زنان کارگر و کارمند در کشور است که مرتفع کردن آن ها مستلزم صرف هزینه، فرهنگ سازی و اصلاح است.

مهارت ها تغیر می یابند ولی باورها هرگز!

خبرها حاکی از ورود پررنگ تر زنان به جامعه صنعت و تجارت دارد. این پروسه در کشور ما رو به رشد است، به خصوص که سهم زنان از 85 درصد اقتصاد مدیریتی کشور تنها 16 درصد است. ولی این پروسه روند صعودی دارد. زنان در آینده قادر خواهند بود تا کارشناسانه وارد حوزه صنعت شوند، مهارت هایشان را بهبود دهند؛ ولی، تا زمانی که ذهنیت افراد چه زن و چه مرد درمورد قشر 50 درصدی جامعه تغییر نکند، توانمندسازی زنان و یا به عبارت بهتر کشف مهارت ها و توانمندی هایشان در این نزدیکی ها میسر نخواهد شد.

امروزه، زنان، در بسیاری از صنایع همچون معرق کاری، طراحی داخلی، پولیش زنی، آینه کاری و ... فعالیت دارند. معرق کاری، از جمله صنایعی است که کاربر در آن با ابزاری همچون فارسی بر، فرز انگشتی، دریل و ... سر و کار دارد.طراحی داخلی نیز، از جمله صنایعی است که امروزه زنان بیش از مردان به آن مشغولند. ابزار کاری در این حرفه، گونیا، متر لیزری، تراز لیزری و .. است.  افرادی که با چنین ابزاری کار میکنند، چه زن و چه مرد، دارای پشتوانه ی علمی و تخصصی در مورد انواع ابزار آلات است. بسیاری توضیع کنندگان و کارمندان حوزه ابزار، حتما با زنان ناظر خرید ابزارآلات رو به رو شده اند. مگر می توان بدون داشتن اطلاعات و شناخت دقیقی از ابزار، چنین پست و مسئولیتی را بر عهده گرفت؟ 

در انتها می توان گفت که امروزه تمام جوامع سنتی و مدرن، ورود زنان به جامعه صنعت و اشتغال را پذیرفته اند. بنابراین، جوامع، سهم 50 درصدی خود را در حوزه ایجاد پلتفورم مناسب برای حضور زنان را ایجاد کرده اند. از این پس، زنان، می بایست به صورت تمام قد، بدون در نظر گرفتن موانع و تابوهای اجتماعی، از علایق و استعدادهای خود پیروی کنند و در فضای صنعت و تولید حضور یابند. 

آیا می توان تمام تقصیر ها را بر گردن جامعه و تفکرات حاکم بر آن گذاشت؟

البته که خیر! فضای صنعت و تجارت، تا دو دهه قبل، برای ورود زنان، استقبالی نشان نمی داد. اما در عصر حاضر،حتی ترکیب زنان و مردان در دانشگاه ها و فضاهای شغلی تقریبا به یک میزان است. بر اساس گفت و گویی که با صاحب نظران در حوزه صنعت و ابزار داشته ایم، عوامل بازدارنده حضور زنان در فضای صنعت از دو علت منشا می گیرد، یکی فضای بسته ای است که جامعه برای زنان بوجود می آورد و دیگری تفکر، بینش و خواست خود زنان است. امروزه، دنیای صنعت، تفاوتی بین زن و مرد قائل نیست و منتظر حضور پر رنگ تر زنان در این عرصه است.